تاثیر پروبیوتیک‌ها بر روی سلامت روده امری کاملا شناخته شده است، اما شاید نمی‌دانید که پروبیوتیک‌ها می‌توانند سلامت دهان و دندان را نیز بهبود ببخشند.
مطالعه‌ای که توسط Millar و همکارانش انجام شد یکی از اولین مطالعاتی بود که به استفاده از میکروارگانیسم‌های مختلف برای اهداف دندانپزشکی پرداخت و بعدها ثابت شد که با مصرف پروبیوتیک‌ها تعداد پاتوژن‌های دهان به ویژه استرپتوکوک موتانس و کاندیدا آلبیکنس کاهش می‌یابد. اکنون محققان در مسکو نیز دریافته‌اند که مصرف پروبیوتیک تأثیر مثبتی بر تجمع پلاک دندانی دارد.
این مطالعه به منظور بررسی اثر پروبیوتیک‌های خوراکی حاوی سویه Streptoccus salivarius K12 بر سطح ایمونوگلوبین ترشحی A (SlgA) موجود در بزاق انجام شد. ایمونوگلوبولین A یک آنتی‌بادی است که در مخاط وجود داشته و نقش مهمی در سیستم ایمنی ایفا می‌کند، بنابراین اولین خط دفاعی در برابر سرماخوردگی، ویروس‌ها و بیماری‌ها تلقی می‌شود.
در این مطالعه بیماران به دو گروه تقسیم شدند که نیمی از آن‌ها دارونما و نیمی دیگر پروبیوتیک مصرف کردند. از همه داوطلبین خواسته شد دو بار در روز دندان‌های خود را با استفاده از خمیر دندان، بدون هیچگونه آنتی‌باکتریال یا ضد پلاک، مسواک بزنند. همه آن‌ها باید بیش از 20 دندان دائمی داشته و هیچ بیماری مزمنی نداشته باشند و همینطور در طی یک ماه در طول مطالعه از مصرف مکمل یا آنتی‌بیوتیک خودداری کنند. آن‌ها یک قرص مکیدنی به مدت چهار هفته روزی یک عدد و سپس دو هفته بدون ارزیابی نتایج اولیه، مصرف کرده بودند. پس از شش هفته، میزان ترشح غیرتحریکی بزاق، غلظت SIgA و نتایج، مورد بررسی قرار گرفت.
کاهش قابل توجه پلاک دندانی
در گروهی که پروبیوتیک مصرف کرده بودند هیچگونه افزایشی در میزان IgA و بزاق در مقایسه با گروه دارونما مشاهده نشد. با این حال، کاهش قابل توجهی در میزان تجمع پلاک در گروه پروبیوتیک در هفته چهارم و ششم دیده شد.
دهان دومین میکروبیوم بزرگ بدن انسان را در خود جای داده است. جامعه میکروبی میزبان بیش از 700 گونه است. یک دهان سالم با تعادل پویا بین میکروارگانیسم‌های غیرعفونی (میکروب‌هایی که نه مضر هستند و نه مفید، که به آن‌ها کومنسال (commensal) گفته می‌شود) و فرصت طلب (عامل پوسیدگی) مشخص می‌شود. این تعادل با رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات بالا، بهداشت نامناسب دهان، برخی داروها و بیماری‌های سیستمیک از بین می‌رود.
پوسیدگی دندان شایع‌ترین بیماری غیرواگیر در سراسر جهان است که توسط میکروارگانیسم‌های فرصت طلب از جمله انواع مختلف استرپتوکوک‌ها و لاکتوباسیل‌ها، اکتینومیست‌ها، باکتروئیدها و بیفیدوباکتری‌ها ایجاد می‌شود. در این راستا، یک از راه‌های ممکن برای مقابله با پوسیدگی دندان جایگزینی این میکروارگانیسم‌ها با انواع غیرعفونی است. این کار را می‌توان با استفاده از داروها یا مکمل‌هایی که تعادل فلور میکروبی-بیوتیک‌های دهانی و پروبیوتیک‌ها را بازیابی می‌کنند، انجام داد.
به گفته محققان، بیشترین استفاده از پروبیوتیک‌ها توسط دندانپزشک‌ها، سویه‌هایی هستند که اغلب در کلونیزه کردن بافت‌های دهان ناموفق بوده به همین دلیل نسل جدیدی از سویه‌های پروبیوتیک حاوی استرپتوکوک ایجاد شده است. این بررسی نیاز به تحقیقات بیشتر در مقیاس بزرگتر دارد. علاوه بر این، اگرچه پروبیوتیک‌ها ممکن است بر اجزای مختلف بزاق تأثیر بگذارند، ما تنها تأثیر آن‌ها را بر روی یک پروتئین واحد، sIgA، ارزیابی کردیم، با این فرض که این پارامتر حساس‌ترین پارامتر به مصرف پروبیوتیک است.
منبع:
