هرآنچه باید در مورد شیرA1  و A2 بدانید، شیر منبع خوبی از پروتئین است، ۸ گرم در هر لیوان. دو پروتئین اصلی شیر عبارتند از کازئین و آب پنیر(whey). پروتئین کازئین با تشکیل حدود ۸۰٪ از کل پروتئین های شیر، بزرگترین گروه پروتئین های موجود در شیر محسوب می شود.

انواع مختلفی از کازئین در شیر وجود دارد، و در میان آن ها بتا-کازئین دومین پروتئین شیر است و در حداقل ۱۳ شکل مختلف وجود دارد که دو شکل رایج آن عبارتند از بتا-کازئینA1  و بتا-کازئین A2. بسته به نژاد گاو، نسبت های متفاوتی از این پروتئین ها در شیر وجود دارند. تنها تفاوت این دو شکل پروتئین در آمینواسید شماره ۶۷ است. در پروتئین A1 این آمینواسید هیستیدین و در  A2 پرولین می باشد. وجود هیستیدین در پروتئین A1 باعث تولید پپتید BCM-7 پس از هضم می شود. بتا-کازومورفین-7 (BCM-7) یک پپتید مخدر است که در طی هضم بتا-کازئین A1 آزاد می شود. شیر معمولی حاوی هر دو بتا-کازئین A1 و A2 است، در حالی که شیر A2 تنها حاوی بتا-کازئین A2 می باشد. برخی از مطالعات نشان می دهد بتا-کازئین A1 ممکن است مضر باشد درحالی که بتا-کازئین A2 انتخاب مطمئن تری است.

شیر A1 به دلیل فراوانی، در دسترس ترین و پرمصرف ترین شیر امروزی است. شیر A1 و A2 از نژادهای مختلف گاو تهیه می شود. شیر A1 از گاوهایی با نژاد هلشتاین، فریزن، آیرشایر، و شورت هورن (متعلق به اروپای شمالی) به دست می آید که مقادیر زیادی شیر تولید می کنند. از طرف دیگر، شیر A2  از گاوهای جرسی، شارولز، گرنزی، و لیموزین (متعلق به ایسلند و جنوب فرانسه) تهیه می‌ گردد. این نژادها ممکن است شیر نسبتاً کمتری تولید کنند.
این تفاوت در کد ژنتیکی گاو و در کروموزوم ششم آن است که باعث تفاوت در ساختار بتا کازئین شیر تولیدی آن می شود. ژن ها می توانند اشکال جهش یافته مختلفی داشته باشند که به عنوان آلل شناخته می شوند. در این مورد، آلل ها برای پروتئین های نوع A1 و A2 کد می کنند. دانشمندان بر این باورند که در ابتدا گاوها فقط شیر A2 تولید می‌کردند، اما حدود 5000 تا 10000 سال پیش، به نظر می ‌رسد جهش در ژن بتا-کازئین باعث ایجاد آلل A1 شده است.

ادعاهایی در مورد پروتئین A1 و اثرات آن بر بدن انسان

ادعای اولیه در مورد شیر A1 این بود که ممکن است باعث ایجاد بیماری ‌هایی از جمله اوتیسم و اسکیزوفرنی تا دیابت نوع ۱ و بیماری های قلبی شود. اساس این ادعا در واقع به دلیل وجود پپتید آسیب رسان (زنجیره کوچکتر اسیدهای آمینه) بتا-کازومورفین یا BCM- بوده است. BCM-7 یک نوع پپتید مخدر است و مشخص شده است که با تزریق مستقیم در خون حیوانات اثرات گسترده ای بر آنان دارد. به عنوان مثال نشان داده شده است که اثرات بتا-کازومورفین در موش ها از اثر ضد درد تا تسریع بخشیدن یادگیری را شامل می شود. به طور کلی ثابت شده است که پپتیدها می توانند انواع مختلفی از اثرات را بر بدن انسان داشته باشند. به عنوان مثال، می توانند بر فشار خون، سیستم ایمنی و نحوه لخته شدن خون تأثیر بگذارند. نشان داده شده است که BCM-7 اثرات جزئی بر حرکات روده و التهاب در حیوانات دارد، اما این به طور قطعی در انسان نشان داده نشده است.

چند گروه تحقیقاتی نشان دادند که پپتید BCM-7 ممکن است با دیابت نوع ۱، بیماری های قلبی، سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، اوتیسم و مشکلات گوارشی مرتبط باشد. در حالی که BCM-7 ممکن است بر سیستم گوارش تأثیر بگذارد، هنوز مشخص نیست که تا چه حد BCM-7 به صورت دست نخورده در خون جذب می شود. دانشمندان BCM-7 را در خون بزرگسالان سالمی که شیر گاو می‌ نوشند، پیدا نکرده ‌اند، اما چند آزمایش نشان می ‌دهد که BCM-7 ممکن است در نوزادان وجود داشته باشد. در حالی که BCM-7 به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته است، اثرات کلی آن بر سلامتی نامشخص است.

بحث در مورد اثرات بالقوه شیر A1 و A2 بر سلامتی همچنان ادامه دارد. پزشکان BCM-7 را با ناراحتی معده و علائمی مشابه که در افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز تجربه می‌کنند مرتبط می‌دانند. اما شواهد هنوز برای هیچ نتیجه گیری قاطعی در مورد ارتباط احتمالی میان بتا-کازئین A1 و سایر بیماری ها، مانند دیابت نوع ۱ و اوتیسم، بسیار ضعیف هستند. با این حال، شیر A2 به کسانی که در هضم شیر معمولی مشکل دارند پیشنهاد می شود.

ظهور برند شیر A2

ساختار پروتئین A2 بیشتر با شیر مادر انسان و همچنین شیر بز، گوسفند و گاومیش قابل مقایسه است. شیر A2 یکی از افزودنی‌ های جالب‌ تر به انواع شیرهای در حال گسترش است، اما علم پشت فواید آن کمی مبهم است. در سال ۲۰۰۰، شرکت شیر A2 درجهت تجاری سازی پروتئین A2 در شیر تاسیس شد. این شرکت شیر را از گاوهایی تهیه می کند که فقط پروتئین A2 تولید می کنند. آن ها یک روش ژنتیکی ابداع کردند که در آن با استفاده از نمونه مو گاوهایی را شناسایی می کنند که قادر به تولید شیر A2 هستند. این آزمایش ژنتیکی باعث گران تر شدن شیر A2 می شود.
آنچه ما می دانیم این است که BCM-7 گیرنده های خاصی را در روده ما تحریک می کند. هنگامی که BCM-7 به این گیرنده های خاص متصل می شود، باعث تحریک و تورم و در نتیجه علائم عدم تحمل لاکتوز می شود. این معمولا در افرادی که به شیر حساسیت دارند دیده می شود. با این حال، هنگامی که شیر A2 توسط آنزیم های مختلف موجود در دستگاه گوارش ما هضم و تجزیه می شود، چنین پپتیدی تشکیل نمی شود و در نتیجه هیچگونه علائم عدم تحمل لاکتوزی ایجاد نمی شود. یک مطالعه نشان داد افرادی که شیر گاو نوع A2 مصرف می‌کردند نسبت به افرادی که شیر A1 مصرف می‌کردند از نفخ، اختلالات معده و درد معده بسیار کمتری رنج می ‌بردند.
پیش از این که بتوان با اطمینان گفت که ترکیب A1/A2 شیر در سلامت انسان مهم است، تحقیقات بیشتری، به ویژه در حیطه انسانی، لازم است.

محصولات تخمیری لبنی

معمولاً اعتقاد بر این است که افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز قادر به مصرف پنیر، ماست یا کره نیستند، حتی اگر این محصولات دارای مقادیر بسیار کمی لاکتوز باشند. امروزه، تحقیقات جدید نشان می ‌دهد افرادی که ممکن است هیچ مشکلی در جذب لاکتوز نداشته باشند، با این حال علائم عدم تحمل لاکتوز را هنگام مصرف این محصولات  نشان می ‌دهند. دانشمندان براین باورند که مقصر احتمالی در اینجا پپتید BCM-7 است. همانطور که قبلاً اشاره شد، این پپتید باعث تحریک روده می شود. در فرآیند تولید پنیر، بیشتر لاکتوز برای تشکیل اسید لاکتیک تخمیر می ‌شود، بنابراین به ندرت لاکتوزی در پنیرهای تازه وجود دارد تا روده ‌های مقاوم به لاکتوز را تشدید کند. بنابراین، اگر پنیر منجر به اختلالات معده شود، ممکن است به دلیل پروتئین های شیر موجود در آن، مانند فرم A1 بتا-کازئین، باشد. در چنین مواردی، روی آوردن به محصولات لبنی حاوی شیر خالص A2 ممکن است برای سیستم گوارش بهتر باشد.

آگاهی در مورد تفاوت هضم شیر A1 و A2 و مزایای شیر A2 نسبت به شیر A1 به طور پیوسته در حال افزایش است. با توجه به افزایش علاقه و توجه به محصولات سالم تر، همراه با شناختی که امروزه در مورد مزایای گوارشی شیر A2 داریم، تقاضا برای آن روندی صعودی دارد. «شرکت شیر A2»، یک شرکت مستقر در نیوزلند، شروعی جهشی در این روند داشته است. این شرکت که در ابتدای قرن تاسیس شد، اکنون ۲۰ سال است که محصولات لبنی را منحصراً با شیر A2 تولید می کند.

برگرفته از:

https://www.dairy.com.au/products/milk/a1-and-a2-proteins-in-milk
https://www.healthline.com/nutrition/a1-vs-a2-milk
https://www.abc.net.au/news/science/2018-06-19/dr-karl-a1-vs-a2-milk/9879800
https://www.scienceabc.com/eyeopeners/a1-and-a2-cow-milk-is-there-a-difference.html