کریسپر فناوری نوظهوری است که میتوان از آن در عمل ویرایش ژنها استفاده کرد.
کریسپر در واقع یک روش دفاعی طبیعی است که توسط باکتریها برای دفاع در برابر ویروسهای مهاجم مورد استفاده قرار میگیرد.
کشف کریسپر منجر به توسعه نسل جدیدی از ابزارهای ویرایش ژنوم شد که بسیار سریعتر، انعطافپذیرتر و کارآمدتر از هر روشی است که پیش از آن در دسترس بود. این ابزارها در حال حاضر توسط آزمایشگاههای متعدد در سراسر جهان برای مهندسی ژنوم استفاده میشوند.
کریسپر و استارترکالچرهای لبنی
در اوایل دهه ۲۰۰۰، فیلیپ هوروات و رودولف بارانگو از دنیسکو برای اولین بار زمانیکه در حال توالییابی استرپتوکوکوس ترموفیلوس بودند، با کریسپر آشنا شدند، آنها متوجه شدند که کریسپر ممکن است با عفونت فاژ و دفاع ایمنی متعاقب آن مرتبط باشد.
اما کریسپر تنها مکانیسم کسب مقاومت در برابر فاژها نیست. تولیدکنندگان کالچرهای لبنی باکتریهای انتخابی را در معرض ویروسهای خاص قرار میدهند و سپس سویههای باکتریایی که میتوانند از حمله جان سالم به در ببرند را جمعآوری میکنند. چنین رویکردی (به چالش کشیدن جمعیت باکتری با فاژها و انتخاب سلولهای مقاوم) یک استراتژی کلاسیک مقابله با فاژ است که بیش از ۲۵ سال است از آن استفاده میشود.
هوروات میگوید: «ترفند ما استفاده از تنوع فاژهایی است که مخصوص سویههای مورد استفاده هستند تا در برابر طیف وسیعی از ویروسها مقاوم شوند». در حال حاضر دوپونت برای ایمنسازی باکتریها در مجموعهی خود ۶۰۰۰ فاژ در اختیار دارد و این لیست در حال افزایش است، دوپونت همچنین تعداد زیادی پتنت (ثبت اختراع) در مورد تکنیک خود به ثبت رسانده است.
دوپونت در سال ۲۰۰۷ شروع به واکسیناسیون سویههای باکتریایی کرد. در سال ۲۰۱۲ این شرکت برای اولین بار از کشتهای تقویت شده با کریسپر برای تهیه پنیر پیتزا استفاده کرد و آن را ترکیبی از سویههای استرپتوکوکوس ترموفیلوس CHOOZIT SWIFT نامید. بارانگو میگوید که همه کشتهای استرپتوکوکوس ترموفیلوس دوپونت اکنون با استفاده از تکنیک کریسپر این شرکت بهینهسازی شدهاند، و با توجه به سهم دوپونت از بازار کالچرهای لبنی (حدود ۵۰٪) این احتمال وجود دارد که من، شما و همهی عاشقان لبنیات، محصولات CRISPRized را مصرف کرده باشند.
اصلاح ژنتیکی با کریسپر ارتباطی به دستکاری ژنتیکی (GMO) ندارد
GMO شامل وارد کردن مواد تراریخته به یک ارگانیسم است در حالی که کریسپر نوعی مکانیسم ویرایش ژن است که به محققان اجازه میدهد توالی ژنتیکی یک موجود زنده را با ایجاد تغییرات بسیار خاص در DNA اصلاح کنند.
بارنگو استارترکالچرهای لبنی بهبودیافته با کریسپر را “ارگانیسمهای اصلاح شده ژنتیکی غیر GMO” مینامد، زیرا حاوی قطعات ژنتیکی خارجی نیستند. اصلاح ژنومهای باکتریایی بصورت بالقوه میتواند باعث افزایش ایمنی در برابر باکتریوفاژها شده و یا هر تعداد از ویژگیهای مطلوب را در محصولات کشاورزی یا دامی فراهم کند.
کلمات کلیدی: کریسپر / دنیسکو / دوپونت / استارترکالچر / استرپتوکوکوس / فاژ / پنیر پیتزا / غیر GMO / اصلاح ژنتیکی
منبع:https://www.the-scientist.com/notebook/theres-crispr-in-your-yogurt-36142